2025 - Keuzes maken in roerige tijden
Voorzitter, allereerst bedankt voor deze kadernota en de beantwoording van de vragen.
Als gemeente staan we voor grote uitdagingen op financieel gebied waarbij we o.a. nog steeds te maken hebben met een onzeker financieel speelveld vanuit het Rijk wat de gemeentefinanciën betreft. Taken en middelen zijn niet in balans en de meerjarenramingen laten tekorten zien. Wat ons betreft dient een structureel evenwichtige en sluitende meerjarenbegroting steeds het uitgangspunt te zijn.
Onze ambities als gemeente zijn hoog en met de kennis van nu zullen bijstellingen noodzakelijk zijn, daar valt niet aan te ontkomen. Dit betekent o.a. kritisch zijn op onze uitgaven en investeringen, wellicht nog efficiënter werken en gerichte realistische keuzes maken en prioriteiten stellen. Er zou wat ons betreft een duidelijk visie van de Raad moeten komen. Waarin we helder krijgen wat onze visie op de toekomst van de gemeente is. En welke besparingen daaronder kunnen vallen en welke niet.
Om een schot voor de boeg te geven wat keuzes maken betreft zouden voor ons als ChristenUnie de volgende bijstellingen bespreekbaar kunnen zijn:
- toepassen verhoging OZB boven het inflatiepercentage.
- verhoging toeristenbelasting voor de jaren 2026 e.v.
- de kostendekkendheid van de afvaslstoffenheffing versneld verhogen.
- temporiseren en/of versoberen van grote investeringen die op de rol staan.
- (zoals bijv. bij het masterplan havens, alleen die werken uitvoeren waar de veiligheid in het geding is of die integraal met andere projecten een win-win situatie opleveren.)
- heroriëntatie op alle sportverenigingen en haar accommodaties, de verhoudingen tussen de verschillende sporten en verenigingen zijn nu soms zoek.
Daarnaast zijn er ook posten waar wat ons betreft niet op bezuinigd zou moeten worden.
Ik noem er een paar op:
- De dienstverlening aan onze inwoners moet goed zijn, wat ons betreft wordt daar niet op bezuinigd.
- Het mogelijk invoeren van parkeerbelasting in de winkelcentra is wat ons betreft geen goed idee, dit zou het concurrerende vermogen van de winkelcentra kunnen verslechteren.
- Besparen op personeelsfaciliteiten, opleidingsbudgetten en beloningen lijkt ons ook onverstandig, dat zou de positie op de arbeidsmarkt van onze gemeente kunnen verzwakken. Gezien de personeelstekorten overal in het land is het juist zaak dat we ons personeel koesteren, we hebben hen heel hard nodig.
- Ook het morrelen aan de duurzaamheidslening lijkt ons niet handig, sowieso lijkt het of duurzaamheid en innovatie er redelijk bekaaid van afkomen. Welk signaal willen we afgeven als gemeente?
- Bezuinigen op het sociale domein is voor ons ook een echt no-go, mocht door het komende financiële ravijn een bezuiniging onvermijdelijk zijn, dan wordt dat wat ons betreft opgevangen door de reserve sociaal domein. Zodat onze jongeren, ouderen en ,om wat voor reden dan ook, kwetsbare inwoners de aandacht en zorg blijven krijgen die nodig is. Daarbij gaan we natuurlijk voor een optimale, verantwoorde en resultaatgerichte inzet van middelen in het sociaal domein, waarbij het in stand houden van de sociale basisinfrastructuur sowieso het uitgangspunt is.
Wat ons betreft blijven we uiteraard realistisch en kijken we goed wat verantwoord mogelijk is zodat dit ook aan onze inwoners, het bedrijfsleven en organisaties goed uitgelegd kan worden. Waarbij we ook het eerlijke verhaal vertellen, niet alles kan. En we ons inspannen om goed te luisteren naar de hele samenleving. Waarbij we het verspreiden van desinformatie en het voeden van wantrouwen als gehele raad en organisatie gezamenlijk tegengaan
Goede keuzes maken en prioriteiten stellen betekent voor ons als ChristenUnie ook dat steeds het uitgangspunt dient te zijn dat ons eiland aantrekkelijk, vitaal, duurzaam en betrokken is voor al onze inwoners en gasten, waarbij iedereen, ongeacht afkomst, financiële status, geslacht of geloof mee kan doen!
Tot slot wil ik afsluiten met een mooi en indringend citaat dat ik onlangs las uit een boek van wijlen Rabbijn Jonathan Sacks:
“Een vrije samenleving is een morele prestatie. Deze waarheid is de afgelopen vijftig jaar in het Westen vergeten, genegeerd of ontkend. Dat is de reden waarom de liberale democratie vandaag de dag in gevaar is. Maatschappelijke vrijheid kan niet alleen door markteconomie en liberaal-democratische politiek in stand worden gehouden. Daar is een derde element voor nodig: moraal, betrokkenheid bij het welzijn van anderen, actieve inzet voor rechtvaardigheid, compassie, een bereidheid niet alleen bezig te zijn met wat goed is voor mij, maar wat goed is voor ons allemaal. Maatschappelijke vrijheid gaat over “ons” niet over “mij”, over “wij”, niet over “ik”."
Laten we ons met elkaar, als college, ambtenaren en raad, inspannen om te waken over dit derde element. Zodat we ook het komende jaar het goede zoeken voor onze inwoners en voor elkaar. Onze maatschappij snakt naar meer “wij” en minder “ik”. Laten we ons hier samen met onze inwoners voor inspannen!
Moge het werk van jullie (en al onze) handen gezegend zijn!
Marielle van den Berg en Conny Pipping
